Vì sao xảy ra chênh lệch? Nhà quản lý doanh nghiệp và các bạn làm kế toán luôn cảm thấy khó chịu, khi kết quả lãi lỗ kinh doanh của mình luôn luôn khác với kết quả lãi lỗ của cơ quan thuế khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp.
SỰ KHÁC NHAU GIỮA CƠ SỞ GHI NHẬN THU NHẬP VÀ CHI PHÍ CỦA KẾ TOÁN
Lý giải cho sự khác biệt này là do có sự khác nhau giữa cơ sở ghi nhận thu nhập và chi phí của kế toán, so với cơ sở ghi nhận thu nhập và chi phí của thuế.
Khác nhau tạo ra chênh lệch này được gọi là chênh lệch tạm thời hoặc chênh lệch vĩnh viễn. Sau đây, ta cùng nhau điểm qua nội dung chênh lệch tạm thời và chênh lệch vĩnh viễn.
- Chênh lệch tạm thời là chênh lệch phát sinh do khác biệt về thời điểm ghi nhận thu nhập và chi phí của kế toán so với thời điểm ghi nhận thu nhập và chi phí của thuế. Ví dụ: một khoản doanh thu theo kế toán chưa đủ điều kiện ghi nhận là doanh thu nhưng theo thuế đã phải kê khai, nộp thuế; Một tài sản theo kế toán khấu hao chỉ bốn năm nhưng theo qui định của thuế khấu hao đến sáu năm.
- Chênh lệch vĩnh viễn là sự chênh lệch phát sinh do khác biệt về điều kiện ghi nhận doanh thu chi phí của kế toán so với với điều kiện ghi nhận doanh thu chi phí của luật thuế. Ví dụ: Một khoản chi vượt mức thuế qui định. Một khoản chi không có đầy đủ chứng từ tuân thủ theo luật thuế…
Vậy để giải quyết các sự chênh lệch nêu trên, thì nhà quản lý doanh nghiệp, và kế toán phải làm gì?
Đối với nhà quản lý doanh nghiệp cần nắm hai nội dung về chênh lệch tạm thời và chênh lệch vĩnh viễn, phối hợp cùng các phòng ban để hoạch định về thuế liên quan đến chính sách mua hàng, chính sách bán hàng, chính sách thu, chi trong doanh nghiệp. Mục đích, là hài hoà công việc vận hành kinh doanh và luật thuế.
Đối với người làm kế toán cần nắm rõ nội dung chênh lệch tạm thời, và chênh lệch vĩnh viễn, để hạch toán, và kê khai cho đúng tránh bị xử phạt theo qui định của luật thuế.
Lưu ý người làm kế toán là khi chênh lệch vĩnh viễn xảy ra thì không giải quyết được trong hạch toán kế toán, mà phải chấp nhận nó vì tên gọi của nó cũng nói lên điều đó “chênh lệch vĩnh viễn”. Còn khi có sự chênh lệch tạm thời phát sinh thì kế toán giải quyết chênh lệch này bằng chuẩn mực kế toán số 17- thuế thu nhập doanh nghiệp hay thường gọi là chuẩn mực về thuế hoãn lại.
Tóm lại, khi hiểu được chênh lệch tạm thời, và chênh lệch vĩnh viễn, thì doanh nghiệp phải lập kế hoạch, cho chương trình hành động về các điểm khác nhau giữa kế toán, và thuế.
MỘT SỐ ĐIỂM KHÁC NHAU CƠ BẢN GIỮA KẾ TOÁN VÀ THUẾ
Ví dụ về một số điểm khác nhau cơ bản giữa kế toán và thuế, được diễn giải như sau:
Một là về doanh thu: Theo kế toán ghi nhận doanh thu khi dịch vụ hoàn thành, nhưng theo thuế ghi nhận doanh thu khi hoá đơn phát hành hoặc có thu tiền dịch vụ, kết quả là dẫn đến chênh lệch tạm thời được khấu trừ.
Hai là về khấu hao: Theo kế toán ghi nhận khấu hao theo thời gian sử dụng ước tính của tài sản nhưng theo thuế lại áp dụng theo qui định của khung theo thông tư 45/2013 kết quả là có thể dẫn đến chênh lệch tạm thời được khấu trừ hoặc chênh lệch phải chịu thuế trong tương lai.
Ba là về dự phòng phải thu khó đòi: Theo kế toán ghi nhận tuỳ thuộc vào ban lãnh đạo của doanh nghiệp nhưng theo thuế được ghi nhận theo hướng dẫn cụ thể của thông tư 48/2019. Kết quả là có thể dẫn đến chênh lệch tạm thời được khấu trừ hoặc chênh lệch phải chịu thuế trong tương lai.
Bốn là tiền phạt vi phạm hành chính: Theo kế toán ghi nhận theo thực tế phát sinh chi phí nhưng theo thuế bị loại khỏi chi phí được trừ làm thu nhập tính thuế tăng lên, kết quả là có sự chênh lệch vĩnh viễn giữa kế toán và thuế.
Năm là chi phí không có hoá đơn, chứng từ hợp lệ: Theo kế toán ghi nhận theo chi phí thực tế phát sinh, nhưng theo thuế bị loại khỏi chi phí được trừ, làm thu nhập tính thuế tăng lên, kết quả là có sự chênh lệch vĩnh viễn giữa kế toán và thuế.
Một kế hoạch chương trình hành động chi tiết và phù hợp sẽ tiết kiệm chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp.
Xem thêm: Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại – Phần 1
———————————–
📞 Liên hệ với MHD ngay hôm nay để nhận tư vấn miễn phí:
🌍 Địa chỉ: 168 Trần Lựu, Phường An Phú, Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh
☎️ Hotline: 1900 98 99 68
📧 Email: info@mhd.vn